Ben jij een hertje, een tijger of een olifant?
Ben jij een hertje, tijger of olifant? Oftewel heb jij een Vata, Pitta of Kapha constitutie? Volgens de Ayurveda, een oude maar zeer wijze Indiase voedingsleer kun je de mensen verdelen in 3 constitutie-types: Vata, Pitta of Kapha. Ik noem het maar even voor het gemak hertje, tijger of olifant omdat dit meer tot onze verbeelding spreekt. Elk constitutietype heeft zijn eigen soort voeding en leefstijl nodig om in balans te blijven.
Een kleine impressie van de constitutie omschrijvingen:
Ik geef je een korte omschrijving van de 3 types. Mogelijk herken jij je in een type? Maar let op: Het is maar zelden dat iemand 100% een hert, tijger of olifant type is. Meestal is er sprake van een mengtype, maar is er wel een type dominant aanwezig.
Kenmerken hertje (Vata constitutie)
Opvallendste kenmerken: Slank, snel, perfectionistisch en spiritueel. Doordat het hertje gevoelig is heeft het vaak diverse klachtjes en darmklachten. Moet vaak eten en is meestal gevoelig voor gluten. Het hertje reageert snel op medicatie en supplementen en heeft een lagere dosering nodig dan gangbaar.
- Beweeglijk
- Van nature slank met minimale spieropbouw
- Loopt snel
- Werkt snel
- Neigt tot ‘te’ snelle besluitvorming
- Energie komt met vlagen
- Heeft vaker op een dag kleine hoeveelheden voedsel nodig
- Is gevoelig (voor leed van dieren en anderen, maar ook voor voedsel, medicatie, geuren)
- Spiritueel
- Zeer snel bezorgd of angstig
- Gauw prikkelbaar
- Kouwelijk
- Droge huid
- Lichte slaper, neigt naar slapeloosheid
- Snel van begrip, maar vergeet ook weer snel
- Heeft vaak problemen met spijsvertering (vaak darmklachten, gasvorming)
- Raakt snel vermoeid
- Perfectionistisch en neigt naar drang
- Minder lichaamskracht dan de tijger of olifant
- Kan niet goed tegen koffie (wordt snel nerveus en krijgt snel last van suikerspiegelschommelingen)
- Houdt van snoepen (zoet), wordt rustig door zoet
Kenmerken tijger (Pitta constitutie)
Opvallendste kenmerken: De tijger is atletisch gebouwd, werkt snel en ordelijk en heeft veel energie. Lijkt ook alles te kunnen verdragen en eet daardoor juist ook dingen die niet goed voor hem/haar zijn. Zelden klachten, totdat ze ineens uit balans raken. Disbalans begint vaak met gewrichtsklachten en hooikoorts. Ze worden dan trager en lui en komen aan in gewicht. Normale dosering supplementen en medicatie nodig.
- Heeft een gemiddeld gespierd lichaam
- Is geneigd precies en ordelijk te zijn
- Gevoelig voor warmte
- Vaak warme handen en voeten
- Blozende gelaatskleur, vaak sproeten en oneffenheden
- Ondernemend en heeft uitdagingen nodig
- Werktempo efficiënt en gematigd snel
- Koppig
- Snel ongeduldig
- Kan snel en gemiddeld goed informatie onthouden
- Ambitieus, gedreven, fanatiek, veeleisend, kritisch
- Houdt zich bezig met de grote lijnen en is daardoor een goede manager
- Bij stress neiging tot prikkelbaarheid en boosheid
- Loopt met vastberaden tred
- Enthousiast
- Vroeg grijs of kalend
- Houdt van vlees, koffie en alcohol
- Houdt van ‘koud’ eten (rauwkost, ijs, salades)
- Heeft een grote eetlust en kan ook Bourgondisch eten
- Bij disbalans gewrichtsklachten en hooikoorts
- Kan intolerant worden voor ananas, appels, tomaat, paprika, specerijen, ei, noten en oude kaas
Kenmerken olifant (Kapha constitutie)
Opvallendste kenmerken: Groot en traag. Vaak overgewicht. Erg sociaal en hulpvaardig. Binnenvetter: Laat zijn verdriet niet aan de buitenwereld zien. Bourgondiër. Gezelligheid betekent ook eten. Houdt niet van sporten en beweegt niet graag. Vaak gevoelig voor koemelkeiwit en lactose. Koolhydraatrijk voedsel geeft snel gewichtstoename. Hogere dosering medicatie en supplementen dan gangbaar nodig om effect te hebben.
- Groot
- Zachte vormen
- Gespierd
- Over het algemeen stevig tot zwaar gebouwd
- Loopt langzaam
- Werktempo langzaam en ontspannen
- Vette, glanzende huid
- Sociaal
- Bourgondiër
- Kan gemakkelijk maaltijden overslaan
- Leert niet snel maar heeft goed geheugen
- Zachtaardig karakter en liefdevol
- Is in staat tot grote lichamelijke kracht en heeft groot uithoudingsvermogen
- Heeft de neiging om snel aan te komen
- Langzame vertering
- Houdt van calorierijke voedingsmiddelen
- Loyaal, verdraagzaam, hartelijk, vergevingsgezind
- Emotionele eter (zoekt snel troost met eten)
- Diepe en lange slaap
- Ontwaakt langzaam, blijft lang in bed liggen
- Heeft koffie nodig om goed wakker te worden
- Functioneert het beste in de middag
- Gevoelig voor koolhydraten (komt er snel van aan in gewicht)
- In jeugd mogelijk koemelkeiwit allergie
- Houdt van kaas, maar is niet goed voor de kapha type
- Kan intolerant worden voor lactose en gluten
Wat kan ik met deze informatie?
Je begrijpt wel dat een oppasser in een dierentuin het hert, tijger en olifant verschillend voedsel geeft. Geef je een hert overwegend vlees te eten, dan zal het ziek worden. Zo is het bij de mensen dus ook! Voor de een is rauwkost of vlees goed, maar voor de ander niet. Ik geef je hieronder een overzicht welk voedsel overwegend bij jou past. In grote lijnen het advies volgen zorgt ervoor dat je gemakkelijker in balans komt en blijft.
ADVIEZEN VOLGENS CONSTITUTIE
1. Jij bent overwegend een hertje (Vata):
Voedingsadviezen:
- Zo min mogelijk koude gerechten en koude dranken
- Geen kliekjes
- Regelmatig op een dag kleine porties
- Zware kost vermijden
- Zo min mogelijk ongekookt voedsel en rauwkost
- Vermijd voedsel met bittere, scherpe of wrange smaak
- Vermijd het gebruik van alcohol, chocolade, koffie, E-nummers, drugs, tabak
- Vermijd suiker
- Indien je medicatie of supplementen gebruikt, zijn lagere dosering dan gangbaar al effectief
- Gluten matig mee zijn. Hier kun je gevoelig voor zijn
- Neem licht verteerbare peulvruchten zoals mungbonen en linzen
- Let op voedselcombinaties!
- Geen fruit en zuivel bij andere producten.
- Geen verschillende soorten eiwitten in een maaltijd.
- Geen citroen of azijn in een salade als er eiwitten in zitten
Leefstijladviezen voor een hertje (Vata) om in balans te komen:
- Neem een lichte lunch
- 14.00 – 18.00 Vata tijd. Vata typen kunnen ergens tussen 15 en 16 uur voor extra energie een boterham, fruit of een lichte snack nemen.
- Vata typen dienen hun avondeten bij voorkeur voor 18.00 genuttigd te hebben
- Breng zoveel mogelijk routine aan
- Eet en slaap regelmatig en neem voldoende rust
- Stoombaden zijn goed voor je
- Rook niet
- Vermijd veel reizen, vooral per vliegtuig
- Vermijd harde geluiden
- Voorkom stress
- Voorkom overwerktheid
- Voorkom tijdsdruk
- Vermijd koud en winderig weer
- Mediteren is erg goed voor jou
2. Jij bent overwegend een tijger (Pitta):
Voedingsadviezen:
- Zo min mogelijk rood vlees, kaas en worstsoorten
- Zo min mogelijk zout
- Zo min mogelijk scherpe specerijen, pittig eten
- Zo min mogelijk zuur voedsel
- Zo min mogelijk ijs en diepvriesproducten
- Regelmatig eten is aan te bevelen
- Vermijd: Alcohol, koffie, chocolade, tabak, drugs en medicijnen
Leefstijl adviezen voor een tijger om in balans te komen:
- 10.00 – 14.00 Pitta tijd – De beste tijd voor lunch of brunch
- Voorkom overmatige geestelijke activiteit (denken en spreken)
- Vermijd harde en agressieve muziek
- Voorkom concurrentie
- Vermijd hitte en teveel directe zon (zomer)
- Vermijd sauna
- Massage en accupunctuur zijn goede therapieën voor je
- In de natuur kom je tot rust
- Sporten en dansen is jouw uitlaatklep
- Neem voldoende vrije tijd
- Neem voldoende lichaamsbeweging
- Zoek nieuwe uitdagingen
- Vermijd sleur
3. Jij bent overwegend een olifant (Kapha) type
Voedingsadviezen:
- Zo min mogelijk zout en zoet.
- Zo min mogelijk vlees, kaas, vet, melk-(producten)
- Mogelijk dien je rekening te houden met lactose
- Drink niet meer dan 3 liter vocht
- Neem kleine porties
- Vermijd te vaak eten
- Eet minder
- Vermijd zware en vette spijzen
- Drink veel, vooral kruidenthee is prima
- Eet veel rauwkost en salades
- Wees matig met koolhydraten, zoet fruit en aardappelen en pasta
- Vermijd alcohol, nicotine, koffie en zwarte thee
- Van supplementen en medicatie heb je meestal een hogere dosering nodig om effect te voelen
Leefstijladviezen voor een olifant (Kapha) om in balans te komen:
- 06.00 – 10.00 Kapha tijd - voor 8 uur een licht ontbijt nemen
- 18.00 – 22.00 Kapha tijd – Met het vallen van de avond wordt de spijsvertering minder. Het is dan zaak om eigenlijk niets meer te eten
- Doe meer aan sport en lichaamsbeweging
- Sta vroeg op en ga op tijd naar bed
- Ga niet liggen na een maaltijd
- Voorkom haat en jaloezie,
- Leer je gedachten af te leiden
- Emoties uiten is belangrijk
- Durf nee te zeggen en ook even aan jezelf te denken
- Zoek uitdagingen
- Voorkom sleur
- Breng variatie aan